BİLİM
FELSEFESİ
Felsefe
insanoğlunun var olmasından bu yana akla gelen bütün sorulara cevap aramıştır ve girdiği bu yolda
cevap ararken farklı bilim dallarının oluşması için temel oluşturmuştur.Bilim
felsefesi de felsefenin alt dallarından biri olmuştur.Bilim felsefesi;Bilimin
yapısını, doğasını, bilimsel kuramlarla gerçeklik arasındaki ilişlkiyi,
ilkelerini, ana kavramlarını ve bilimdeki yöntemlerdeki problemleri inceler.Bilim
felsefesi felsenin diğer alt dalları gibi bilimle ilgili sorular sorarak bilim üzerinden felsefe yapar.Ayrıca bilimsel
olarak kaydedilmiş bilgiyi kuram düzeyine getirir.
Bilim
felsefesi ile “bilimsel felsefe”yi birbirine karıştırmamak gerekir. Bilim
felsefesi önceki paragrafta belirtildği üzere bilimin konusunu, ulaştığı sonuçları ve
yöntemini sorgularken; bilimsel felsefe, bilimin hızlı ve başarılı sonuçlar
elde etmesinden esinlenerek bilimsel düşünüş biçimini felsefeye uygulamak ister.Bilimsel
felsefeyi savunanlara göre felsefe de en az bilimsel sistem kadar doğru,kesin ve
net bilgileri sunar. Bu
görüşü savunan düşünürlerden biri Alman filozof Hans Reichenbach (Hans
Rayhınbah, 1891-1953)’dır.Bu filozofa göre bilimselliğin ölçütü doğrulanabilir
olmasıdır. Doğrulanabilen önermeler anlamlıdır ve anlamlı önermeler doğrulanabilme
ya da yanlışlanabilme özelliğine sahip olan önermelerdir. Bilim dışı önermeler
doğruluk değerine sahip olmadığı için bilimsel değildir. Metafizik, estetik ve
etik gibi önermeler anlamlı olmayan önermelere örnek verilebilir. Kısaca olgulardan elde edilip tekrar
olgularla denetlenemeyen önermeler bilimsel önerme değildir.Filozofun asıl
anlatmak istediği felsefe spekülasyonlardan arınarak bilimler gibi kesin, doğru
ve genel sonuçlara ulaşabilir.
Sonuç olarak
felsefe, bilimi ve ulaştığı sonuçları da içine alarak tüm varlığı anlamaya ve
açıklamaya çalışır. Bunu yaparken bilimin ulaştığı noktalardaki sonuçlarından
da yararlanır. Felsefe sadece bilimden ve onun verilerinden yararlanmakla
kalmaz.Yepyeni sorularıyla ve temellendirilmiş açıklamalarıyla bilime yeni hedefler
gösterip ufkunu genişletir.
Kaynakça:
