Bütün anksiyete bozuklukları kişinin hayatını zorlaştırır ve baş edilmesi güç sorunlar yaratır. Anksiyetesi olan bir kişi için endişe ve korku duymak çok sıradandır. Olmadık yerlerde, beklenmedik zamanlarda anksiyete krizleri gelebilir. Gece boyu titreme ve kusma anksiyete hastalarının sık yaşadığı bir olaydır. Terapi ve ilaç tedavileriyle kısmen tedavi edilip hasta normal hayatına devam etse de anksiyete bozukluğu tam olarak bitmez.
Herkeste Anksiyete Bozukluğu Olabilir
Anksiyete bozuklukları Amerika’da Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi’ne (CDC) göre toplumda en yaygın görülen zihinsel rahatsızlıktır. CDC’nin verilerine göre kadınlar bu tür rahatsızlıkları daha fazla yaşıyor. Muhtemelen bunun temel sebebi kadınların duygusal yapılarının erkeklerden daha gelişmiş olması.
Başlıca 6 Tür Anksiyete Bozukluğu Var
Anksiyete deyince herkesin aklına kaygı bozukluğu geliyor ancak çok sayıda anksiyete bozukluğu vardır. Bunlardan bazıları genel anksiyete bozukluğu, panik atak, obsesif kompülsif bozukluk, sosyal anksiyete bozukluğu, belirli fobiler ve travma sonrası stres bozukluğudur. Bunların her biri başlı başına bir zihinsel rahatsızlıktır ama hepsi anksiyete bozuklukları çatısı altında toplanır. Bunların haricinde agorafobi, durumsal kaygı ve seçici dilsizlik de anksiyete bozukluklarından biridir.
Anksiyete Belirtileri
Anksiyete için belirli bir biyogösterge yok maalesef. Down sendromu gibi fazladan bir kromozom bulunması veya Alzheimer hastalığında olduğu gibi amiloid plaklarla anlaşılmıyor. Bazı belirtileri var ancak bunlar da bozukluğun türüne göre değişkenlik gösteriyor. Çoğu anksiyete türü 21 yaşından önce başlıyor. Genel olarak tüm hastalar kaygı ve uykusuzluk yaşıyor. Bunun yanında zaman zaman nefesin kesilmesi, terleme ve kalp çarpıntıları da anksiyete yaşayan bireylerde gözlenen diğer belirtiler.
Toplumda Ne Kadar Yaygın?
Anksiyete bozuklukları gelişmekte olan ülkelere kıyasla gelişmiş ülkelerde daha yaygın olarak görülür. Bugün özgürlükler ülkesi olarak adlandırılan Amerika Birleşik Devletleri yüksek kredi notu ve gelir seviyesiyle ekonomik olarak da gelişmiş bir ülke olarak kabul edilir. Ancak anksiyete bozukluklarının en yoğun görüldüğü ülke de yine Amerika’dır.
Anksiyete Bozukluklarının Nedenleri
Zihinsel rahatsızlıkların ardında tam olarak hangi etkenler yatıyor bilmiyoruz ancak bilim insanları bazı ipuçlarını yakalamayı başardı. Anne ve babamızdan aldığımız genetik yapı ve çevresel stres anksiyeteye neden olabiliyor. Ailesinde bir anksiyete geçmişi olan insanların bu tür rahatsızlıklara yakalanma ihtimali daha fazladır. Bunun yanında deprem gibi bir travma yaşayan veya sevdiği birisini kaybeden insanlarda da sonradan anksiyete bozukluklarından biri ortaya çıkabilir.
Anksiyete Bozukluklarına Karşı Ne Yapabiliriz?
Bilim insanları onlarca yıl boyunca anksiyete bozukluklarının beyin kimyasında ne gibi değişikliklere yol açtığını tespit etmeye çalıştılar. Araştırmalara göre tüm bozukluklarda serotonin seviyeleri düşük çıkıyordu. Serotonin ruh halini düzenlemede çok önemli bir nörotransmitterdir. Eksikliğinde kişiler hemen depresyona yakalanabilir. 2015 yılında Journal of Pharmacology‘de yayınlanan bir araştırmada anksiyete bozukluklarının ortaya çıkışından sonra serotonin seviyelerinin düştüğü ortaya çıkmıştır. Serotoninin düşmesi anksiyeteye yol açmıyordu. Psikiyatristler bu yüzden birçok anksiyete hastasına serotonin geri alımını engelleyen antidepresanlar tavsiye eder.
Doktorlar anksiyete bozukluğu tedavisinde genellikle şu 3 tedavi yöntemini kullanıyorlar: Psikoterapi, reçeteli ilaçlar ve tamamlayıcı sağlık uygulamaları. Bunlar meditasyon veya spor gibi kişinin ruh halini iyileştiren etkinliklerdir. Tedavinin nasıl olacağı kişinin hangi tür anksiyete bozukluğuna sahip olduğuna göre değişir.
Kaynak
-https://sinirbilim.org/anksiyete-bozuklugu/
