Felsefe insanoğlunun var olmasından bu yana
akla gelen bütün sorulara cevap aramıştır ve girdiği bu yolda cevap ararken
farklı bilim dallarının oluşması için temel oluşturmuştur.Bilim felsefesi de
felsefenin alt dallarından biri olmuştur.Bilim felsefesi;bilimin yapısını,
doğasını, bilimsel kuramlarla gerçeklik arasındaki ilişkiyi, ilkelerini, ana
kavramlarını ve bilimsrl yöntemlerdeki problemleri inceler.
Bilim felsefesi
felsenin diğer alt dalları gibi bilimle ilgili sorular sorarak bilim üzerinden
felsefe yapar.Ayrıca bilimsel olarak kaydedilmiş bilgiyi kuram düzeyine getirir.
Bilim felsefesi ile “bilimsel felsefe”yi birbirine
karıştırmamak gerekir. Bilim felsefesi önceki paragrafta belirtildği üzere
bilimin konusunu, ulaştığı sonuçları ve yöntemini sorgularken; bilimsel
felsefe, bilimin hızlı ve başarılı sonuçlar elde etmesinden esinlenerek
bilimsel düşünüş biçimini felsefeye uygulamak ister.
Bilimsel felsefeyi
savunanlara göre felsefe de en az bilimsel sistem kadar doğru,kesin ve net
bilgileri sunar. Bu görüşü savunan düşünürlerden biri Alman filozof Hans
Reichenbach (Hans Rayhınbah, 1891-1953)’dır.Bu filozofa göre bilimselliğin
ölçütü doğrulanabilir olmasıdır. Doğrulanabilen önermeler anlamlıdır ve anlamlı
önermeler doğrulanabilme ya da yanlışlanabilme özelliğine sahip olan
önermelerdir. Bilim dışı önermeler doğruluk değerine sahip olmadığı için
bilimsel değildir. Metafizik, estetik ve etik gibi önermeler anlamlı olmayan
önermelere örnek verilebilir. Kısaca olgulardan elde edilip tekrar olgularla
denetlenemeyen önermeler bilimsel önerme değildir.Filozofun asıl anlatmak
istediği felsefe spekülasyonlardan arınarak bilimler gibi kesin, doğru ve genel
sonuçlara ulaşabilir olmasıdır.
Sonuç olarak felsefe, bilimi ve ulaştığı sonuçları da
içine alarak tüm varlığı anlamaya ve açıklamaya çalışır. Bunu yaparken bilimin
ulaştığı noktalardaki sonuçlarından da yararlanır. Felsefe sadece bilimden ve
onun verilerinden yararlanmakla kalmaz.Yepyeni sorularıyla ve temellendirilmiş
açıklamalarıyla bilime yeni hedefler gösterip ufkunu genişletebilir.
Kaynakça:
NURCAN
ÖZDEMİR
